Lời Chúa: Mt 25, 14-30
Bấy giờ, Đức Giêsu kể cho các môn đệ nghe dụ ngôn này: “Người kia sắp đi xa, gọi tôi tớ đến mà giao phó của cải mình cho họ. Ông đưa cho người này năm nén, người kia hai nén, người khác nữa một nén, tùy khả năng riêng mỗi người. Rồi ông ra đi. Lập tức, người đã lãnh năm nén lấy số tiền ấy đi làm ăn buôn bán, và gây lời được năm nén khác. Cũng vậy, người đã lãnh hai nén gây lời được hai nén khác. Còn người đã lãnh một nén thì đi đào lỗ chôn giấu số bạc của chủ. Sau một thời gian lâu dài, ông chủ của các đầy tớ ấy đến và yêu cầu họ thanh toán sổ sách. Người đã lãnh năm nén tiến lại gần, đưa năm nén khác, và nói: “Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi năm nén, tôi đã gây lời được năm nén khác đây.” Ông chủ nói với người ấy: “Khá lắm! anh đúng là tôi tớ tốt lành và trung tín! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!” Người đã lãnh hai nén cũng tiến lại gần và nói: “Thưa ông chủ, ông đã giao cho tôi hai nén, tôi đã gây lời được hai nén khác đây”. Ông chủ nói với người ấy: “Khá lắm! anh đúng là tôi tớ tốt lành và trung tín! Được giao ít mà anh đã trung thành, thì tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào mà hưởng niềm vui của chủ anh!” Rồi người đã lãnh một nén cũng tiến lại gần và nói: “Thưa ông chủ, tôi biết ông là người hà khắc, gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi. Vì thế, tôi đâm sợ, mới đem chôn giấu nén bạc của ông dưới đất. Của ông vẫn còn nguyên đây này!” Ông chủ đáp: “Anh thật là tôi tớ xấu xa và biếng nhác! Anh đã biết tôi gặt chỗ không gieo, thu nơi không vãi, thì đáng lý anh phải gởi số bạc của tôi cho các chủ ngân hàng, để khi tôi đến, tôi thu được cả vốn lẫn lời chứ! Vậy các ngươi hãy lấy nén bạc khỏi tay nó mà đưa cho người đã có mười nén. Vì phàm ai đã có, thì được cho thêm và sẽ có dư thừa; còn ai không có, thì ngay cái đang có, cũng sẽ bị lấy đi. Còn tên đầy tớ vô dụng kia, hãy quăng nó ra chỗ tối tăm bên ngoài: ở đó, người ta sẽ phải khóc lóc nghiến răng.”
Suy niệm:
Mồng Ba Tết, chúng ta xin Chúa thánh hóa công ăn việc làm. Chúng ta muốn dâng cho Chúa những điều chúng ta đang làm ở công ty, ở trường, ở chợ, ở phòng thí nghiệm, ở sân khấu, ở nhà thương, hay ở góc tối âm thầm của một căn phòng nhỏ. Chúng ta muốn dâng cho Chúa những việc giúp chúng ta đủ ăn, đủ mặc, đủ sống, những việc làm đem lại lợi ích cho tha nhân, những việc làm cho trái đất này đẹp hơn, đáng sống hơn. Tất cả những việc ấy, dù nhỏ bé hay trần tục, tầm thường, chúng ta xin trao vào tay Chúa, để chúng trở nên vĩ đại, thánh thiêng, và cao cả.
Ngay từ lúc sáng thế, làm việc không phải là một hình phạt, nhưng là một đặc quyền Thiên Chúa dành cho con người. Ngài cho họ được cộng tác với Ngài trong công trình sáng tạo. Công trình này, tuy tốt đẹp, nhưng vẫn còn dở dang. Thiên Chúa cố ý để dở dang, và nhờ con người hoàn thiện nó. “Cho đến nay Cha Tôi vẫn làm việc, và Tôi cũng làm việc” (Ga 5,17). Làm việc là hoạt động của Thiên Chúa hướng về con người. Làm việc cũng là hoạt động của con người hướng về Thiên Chúa.
Bài Tin mừng hôm nay là một dụ ngôn khá đặc biệt, vì rất gần với chuyện ngoài đời như làm ăn, đầu tư, sinh lời. Dụ ngôn kể chuyện một ông chủ phải đi xa, nên cấp vốn cho các đầy tớ của mình. Ông tin tưởng họ và dám giao cho họ những số vốn rất lớn, nhưng không phải ai cũng như nhau. Người được năm yến, người hai yến, người một yến. Có sự khác biệt như vậy vì ông biết khả năng của từng người. Điều ông muốn là các đầy tớ dùng số vốn đó mà kinh doanh. Hai anh đầy tớ đầu tiên quả xứng đáng với kỳ vọng của ông. Anh lãnh năm yến đã sinh lợi được năm yến khác. Anh lãnh hai yến đã sinh lợi được hai yến nữa. Còn anh thứ ba thì đào lỗ chôn dấu nén bạc của chủ. Sau một thời gian dài, ông chủ trở về, kêu họ tính sổ.
Hai anh đầy tớ đầu tiên được khen một câu giống hệt nhau: “Khá lắm, hỡi đầy tớ tài giỏi và trung thành, được giao ít mà anh trung thành, tôi sẽ giao nhiều cho anh. Hãy vào hưởng niềm vui của chủ anh !” (Mt 25,21.23). Như thế, người đầy tớ sinh lợi hai yến cũng được khen thưởng như người sinh lợi năm yến, vì anh ấy đã cố gắng hết sức với số vốn nhỏ hơn được giao.
Đến lượt anh đầy tớ thứ ba, người được giao một yến. Anh này coi ông chủ là người hà khắc, bất công, quen gặt thu ở nơi mình không gieo vãi (Mt 25,24). Chính vì thế anh sợ, mới đem chôn giấu yến bạc đi. Anh bị chủ mắng là đầy tớ tồi tệ và biếng nhác, vì yến bạc còn nguyên, không sinh lợi được chút nào. Ông chủ có là người hà khắc như anh này nghĩ không? Ông có bắt các đầy tớ đầu tư để sinh lợi cho mình không? Rõ ràng là không, vì ông đã lấy lại yến bạc của anh cuối, để đưa cho anh đầu tiên, anh này hiện đang có mười yến (Mt 25,28).
Ông chủ đi xa là hình ảnh của Đức Giêsu, chúng ta như đầy tớ chờ Ngài đến vào ngày Quang Lâm. Trong khi chờ đợi, Ngài đòi chúng ta phải kinh doanh, với số vốn Ngài ban là các khả năng tự nhiên, siêu nhiên. Dù vốn nhiều hay ít, Ngài không cho phép chúng ta ngồi yên, giữ khư khư nén bạc vì sợ mất vốn hay thua lỗ. Ngài muốn chúng ta mạnh dạn, và đôi khi liều lĩnh dấn thân vào những công việc mới mẻ, khó khăn. Hạnh phúc của Thiên Chúa là thấy chúng ta trưởng thành nhờ cùng làm việc với Thiên Chúa cho trái đất này, cho những anh chị em thiếu may mắn.
Cuộc đời của Kitô hữu được ví như chuyện kinh doanh. Vào ngày tận thế, Chúa sẽ gọi tôi ra sao: Đầy tớ trung tín tốt lành, hay đầy tớ xấu xa biếng nhác?
Cầu nguyện:
Lạy Chúa, con cám ơn Chúa về tất cả những điều Chúa đòi hỏi nơi con trong suốt cuộc đời. Chúc tụng Chúa về thời đại con đang sống. Chúc tụng Chúa về những giờ phút sướng vui và những ngày tủi thân buồn bã. Chúc tụng Chúa về cả những gì Chúa đã không cho con được hưởng.
Lạy Chúa, xin đừng sa thải người tôi tớ bất xứng và lười biếng của Chúa đây. Ôi lạy Chúa khôn ngoan, nhân hậu và yêu thương, xin đừng đuổi con xa Chúa. Xin giữ con để con luôn phụng sự Chúa trong suốt đời con. Xin giữ con để con phục vụ bất cứ điều gì Chúa muốn. Dù khi mỏi mệt, dù khi chán chường, con xin Chúa vẫn luôn kiên nhẫn, để không bao giờ mỏi mệt về con, và giữ con luôn luôn phụng sự Chúa.
Xin Chúa đến giúp con, ban cho con ơn bắt đầu và lại bắt đầu, cho con biết cậy trông cả những khi cùng đường tuyệt vọng, cho con tin chắc rằng Chúa sẽ thắng, một chiến thắng huy hoàng nơi con.
Karl Rahner
Lm. Antôn Nguyễn Cao Siêu, S.J.
(WHĐ)
