Huấn từ ĐHY Fernando Filoni, Tổng trưởng Bộ Truyền Giáo
cho các Linh Mục Việt Nam
ĐHY Fernando Filoni, Tổng trưởng Bộ Truyền Giáo đã có cuộc gặp gỡ với
các Linh mục Việt Nam tại Hà Nội ngày 20/01/2015 và Ngài đã ban huấn từ
và sau đây là bản dịch Việt ngữ của Lm Gioan Trần Công Nghị như sau:
Anh em thân mến trong chức linh mục,
1. Chào mừng
1. Chào mừng
Tôi
chào anh em thân yêu, và tôi mang đến cho anh em những phước lành của
Đức Thánh Cha, Đức Giáo Hoàng Phanxicô. Tôi hạnh phúc khi được hiện diện
ở vùng đất thánh này, nơi mà Giáo Hội sống động và kiên định, nơi máu
của nhiều vị Tử đạo đã tuôn trào cách anh dũng. Hàng năm vào ngày 24
tháng 11 - ngày mà Giáo Hội cử hành tưởng niệm thánh Linh mục Anrê
Dũng-Lạc, và 126 Bạn Tử Đạo - Tôi có dịp đọc lại lá thư tuyệt vời của
thánh Phaolô Lê Bảo Tịnh viết cho các chủng sinh từ phòng lao tù của
mình. Tôi rất cảm động bởi tình yêu của Cha Thánh đối với Chúa Giêsu và
Giáo Hội, cũng như mối quan tâm mục vụ của Ngài cho các chủng sinh đượ
trao phó cho mình. Gương sáng của Ngài luôn luôn nhắc nhở trong tôi một
ước muốn mãnh liệt cho Chúa và phục vụ Giáo Hội. Là linh mục và những
người chịu trách nhiệm cho Giáo Hội tại Việt Nam, anh em được gọi là
"muối và ánh sáng" (cf. Mt. 5: 13-15) trong xã hội này. Hãy noi gương
các vị Anh hùng Tử đạo tiền nhân của anh em và xứng đáng là người kế vị.
2. Niềm Vui Tin Mừng
Anh em thân mến, chủ đề của phúc âm hóa sẽ vẫn còn có liên quan và sẽ luôn luôn hiện thực, vì Giáo Hội tự bản chất của mình là truyền giáo. Chủ đề này được tái khẳng định và nhấn mạnh bởi Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đặc biệt là trong Tông Huấn Niềm Vui tin Mừng (Evangelii Gaudium - EG). Tài liệu vô giá này phải là điểm tham chiếu cho Giáo Hội Việt Nam, được kêu gọi cùng đồng hành trên con đường hoán cải và cùng lúc cam kết mạnh mẽ cho việc loan báo Tin Mừng. Trong ý nghĩa này, chúng ta nhớ lại rằng truyền giáo khởi đi từ trong Tin Mừng và liên tục được tái sinh trong cuộc gặp gỡ cá nhân với Chúa Giêsu. Cuộc gặp gỡ này với Chúa Giêsu đem lại một sự thay đổi đời sống, đồng thời, tạo niềm vui chân thật và sâu sắc hầu luôn tìm cách thông truyền chính mình. "Vì nếu chúng ta nhận được tình yêu mà khôi phục lại ý nghĩa cho cuộc sống của mình, thì làm sao mà chúng ta lại không chia sẻ tình yêu đó với những người khác?" Đức Giáo Hoàng đã viết trong Tông huấn nêu trên. (EG, n. 8). Rao giảng Tin Mừng là loan báo Chúa Kitô, và để gặp Ngài là để được đổi mới bởi Ngài. Những gì Đức Giáo Hoàng đã viết trong Thông Điệp Ánh Sáng Đức Tin (Lumen Fidei) và được nhắc lại trong Niềm Vui tin Mừng (Evangelii Gaudium) thì thật là thú vị: "Không phải là do việc đi cải đạo mà Giáo Hội phát triển, nhưng là bằng sức ‘thu hút '" (n.15). Như những người rao giảng Tin Mừng, chúng ta trải nghiệm niềm vui của Tin Mừng trong việc trở thành con cái Thiên Chúa, là linh mục của Chúa, và phục vụ cho các tín hữu đã được ủy thác cho chúng ta chăm sóc.
3. Đời sống thiêng liêng
Trước hết, tôi muốn nói về đời sống thiêng liêng của linh mục, bởi vì "Nếu chúng ta sống trong Thánh Linh, chúng ta cũng hãy theo Thánh Linh", theo giáo huấn của Thánh Phaolô gửi tín hữu Galát (5:25). Với những lời này, vị Tông Đồ nhắc nhở chúng ta rằng đời sống thiêng liêng của linh mục phải được linh hoạt và hướng dẫn của Thánh Linh của Thiên Chúa, Đấng dẫn chúng ta đến sự thánh, được hoàn thiện bằng đức ái. Linh mục chúng ta, so với các tín hữu, được gọi hiến thân hơn đến sự thánh thiện qua chính căn tính của chúng ta: được Xức dầu thánh hiến được sai đi loan báo Tin mừng cho người nghèo. Sự thánh hiến của linh mục bao gồm trên tất cả trong sự liên kết mật thiết và và sâu sắc với Chúa Giê-su, là Đầu và và là Mục Tử của Giáo Hội. Các linh mục được mời gọi sống triệt để Tin Mừng, theo gương đời sống khiết tịnh, nghèo, và vâng lời Chúa Kitô. Các linh mục, đầu tiên và quan trọng nhất, là người được kêu gọi đồng dạng đồng hình với Chúa Giêsu, Linh mục Tối Cao Đời Đời. Nói cách khác, chúng ta phải yêu thương như Chúa Giêsu yêu thương, suy nghĩ như Chúa Giêsu nghĩ, hành động như Chúa Giêsu hành động, và phục vụ như Chúa Giêsu phục vụ trong từng khoảnh khắc của cuộc sống. Chức linh mục không phải là một nghề hay một văn phòng hành chính, làm tròn bổn phận bằng cách làm việc giờ ký hợp đồng; mà là một "phong cách sống", không phải là một công việc. Các linh mục sống ra linh mục, nhưng linh mục không bao giờ sở hữu tất cả. Chúng ta phải là những linh mục của Thiên Chúa chứ không phải là "giáo sĩ": đơn giản chỉ là trải qua các công tác có tình cách tôn giáo.
Để sống trọn vẹn ra căn tính linh mục, đời sống thiêng liêng của linh mục phải được gắn liền với cầu nguyện, lắng nghe Lời Chúa. Hãy cầu nguyện và lắng nghe như Mẹ Maria. Đây là hành vi của mục tử đã đặt niềm tin vào sức mạnh của Thiên Chúa, để cho mình được biến đổi bởi Chúa Giêsu, vị Mục Tử Tốt Lành, để cho mình được sửa chữa bởi Chúa và để cho Chúa hành động trong cuộc sống riêng của mình.
4. Đời sống luân lý
Về đời sống luân lý, tôi muốn nói về đời sống độc thân linh mục. Sự lựa chọn này phải được xem xét trong bối cảnh "... liên kết giữa độc thân và Chức Thánh, mà đồng hình linh mục với Chúa Giêsu Kitô là đầu và người phối ngẫu của Giáo Hội. Giáo Hội, như người phối ngẫu của Chúa Giêsu Kitô, muốn được yêu thương bởi linh mục một cách toàn diện và độc quyền mà Đức Giêsu Kitô đứng đầu và người phối ngẫu của Giáo Hội" (Pastores Dabo Vobis, n. 29). Hiểu như vậy, vị linh mục chấp nhận đời sống độc thân "tiếp tục đổi mới với một quyết tâm tự do và yêu thương" (Ibid.), Nhận thức được sự yếu đuối của thân phận con người của chính mình. Do đó, chúng ta biết rằng "Để thực hiện được tất cả các yêu cầu về đạo đức, mục vụ và thiêng liêng của đời sống độc thân linh mục, thì điều hoàn toàn cần thiết là linh mục cầu nguyện khiêm tốn và tin tưởng" (Ibid.). Một cách để bảo vệ đời sống linh mục là việc thúc đẩy mối quan hệ huynh đệ với các anh em linh mục khác. Có các anh em linh mục khác đồng hành và hỗ trợ thì luôn luôn là một món quà ân sủng và trợ giúp vô giá giúp mang sức sống thêm cho chức linh mục và cho sứ vụ của chúng ta. Nếu giữa các linh mục mà không có mối quan hệ huynh đệ này thì rồi cuộc khủng hoảng sẽ xẩy ra sau. Một mối quan hệ tốt đẹp của lòng tự trọng và sự tự tin cũng cần phải được chính Đức Giám Mục bản quyền cổ võ, vì Ngài như người cha và người đứng đầu của Giáo Hội địa phương.
5. Đời sống Mục Vụ
Liên quan đến đời sống mục vụ, Đức Thánh Cha của chúng ta, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã cảnh báo chúng ta về những nguy cơ mà các linh mục gặp phải "bị ám ảnh muốn bảo vệ thời gian tự do của mình". Ngài viết: "Đây là thường xuyên do sự kiện rằng mọi người cảm thấy một nhu cầu độc đoán để bảo vệ tự do cá nhân của họ, và do vậy coi nhiệm vụ loan báo Tin Mừng là một độc tố nguy hiểm hơn là một đáp ứng vui vẻ đối với tình yêu của Thiên Chúa kêu gọi chúng vào sứ vụ truyền giáo và làm cho chúng ta được hoàn thành và hiệu quả. Một số người không muốn dấn thân hoàn toàn cho sứ mệnh và do đó kết cục là tình trạng tê liệt và tuyệt vọng" (EG, n. 81). Để cống hiến toàn cuộc sống và tất cả những gì chúng ta có cho việc phục vụ Giáo Hội, chúng ta cần phải có đức ái mục vụ của Chúa Giêsu, Đấng đã ban sự sống của Ngài cho đoàn chiên. Chúng ta phải bắt chước Chúa Giêsu trao ban chính Mình làm Món Quà và trong sự phục vụ của Ngài. Chính là đức ái mục vụ mà chúng ta phải được thấm nhuần, nó làm phong phú thêm sứ vụ linh mục của chúng ta và đó sẽ quyết định "cách chúng ta suy nghĩ và hành động, cách chúng ta liên quan đến dân chúng" (Pastores Dabo Vobis, n. 23). Bác ái mục vụ đòi hỏi nơi chúng ta sự hoán cải đổi với mục vụ, thúc giục chúng ta "đi ra khỏi vùng thoải mái của riêng của chúng tôi để vượt tới tất cả các 'ngoại vi' cần ánh sáng của Tin Mừng" (EG, n. 20). Những người nhận đặc quyền của đức ái mục vụ là những người nghèo, những người bị thiệt thòi, những người nhỏ bé, người bệnh, những người tội lỗi, và người không tin.
Một cách đặc biệt ở các thành phố lớn, chúng ta cần phải tập trung sự chú ý của chúng ta đối với những người nhập cư và các "nô lệ" của thời hiện đại. Trong Sứ Điệp cho Ngày Hòa Bình Thế Giới năm 2015, Đức Thánh Cha đã nói về các hình thái khác nhau của chế độ nô lệ: người lao động giảm xuống thành nô lệ, người di cư, nô lệ tình dục nam và nữ, chỉ đan cử vài trường hợp... Hơn thế, trong thông điệp kỉ niệm 101 năm Ngày Người Di cư và Tị nạn năm 2015 (ngày 3 tháng Chín năm 2014), Đức Thánh Cha viết rằng "Chúa Giêsu là nhà truyền giáo tuyệt hảo và chính Người là Tin Mừng' (ES, 209). Sự lo âu và quan tâm của Người, đặc biệt là cho những người dễ bị tổn thương nhất và thiệt thòi, mời gọi tất cả chúng ta để chăm sóc cho các người yếu đuối nhất và để nhận ra sự đau khổ sắc của họ, đặc biệt là trong các nạn nhân của hình thức nghèo mới và chế độ nô lệ." Lòng bác ái mục vụ làm cho chúng ta luôn luôn có sẵn nhiều hơn nhận lấy bất cứ trách nhiệm nào phát sinh vì lợi ích của Giáo Hội và các linh hồn.
Anh em thân mến trong chức linh mục, tôi cảm ơn anh em vì lòng nhiệt tình và sự cam kết không mệt mỏi của anh em để loan báo Tin Mừng. Chúng ta hãy tiếp tục đi tới, được linh động bởi tình yêu chung của chúng ta đối với Chúa và đối với Giáo Hội Mẹ Thánh. Xin Đức Mẹ La Vang bảo vệ anh em và đi bên cạnh anh em. Ước chi chúng ta vẫn luôn luôn hiệp nhất trong lời cầu nguyện.
2. Niềm Vui Tin Mừng
Anh em thân mến, chủ đề của phúc âm hóa sẽ vẫn còn có liên quan và sẽ luôn luôn hiện thực, vì Giáo Hội tự bản chất của mình là truyền giáo. Chủ đề này được tái khẳng định và nhấn mạnh bởi Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đặc biệt là trong Tông Huấn Niềm Vui tin Mừng (Evangelii Gaudium - EG). Tài liệu vô giá này phải là điểm tham chiếu cho Giáo Hội Việt Nam, được kêu gọi cùng đồng hành trên con đường hoán cải và cùng lúc cam kết mạnh mẽ cho việc loan báo Tin Mừng. Trong ý nghĩa này, chúng ta nhớ lại rằng truyền giáo khởi đi từ trong Tin Mừng và liên tục được tái sinh trong cuộc gặp gỡ cá nhân với Chúa Giêsu. Cuộc gặp gỡ này với Chúa Giêsu đem lại một sự thay đổi đời sống, đồng thời, tạo niềm vui chân thật và sâu sắc hầu luôn tìm cách thông truyền chính mình. "Vì nếu chúng ta nhận được tình yêu mà khôi phục lại ý nghĩa cho cuộc sống của mình, thì làm sao mà chúng ta lại không chia sẻ tình yêu đó với những người khác?" Đức Giáo Hoàng đã viết trong Tông huấn nêu trên. (EG, n. 8). Rao giảng Tin Mừng là loan báo Chúa Kitô, và để gặp Ngài là để được đổi mới bởi Ngài. Những gì Đức Giáo Hoàng đã viết trong Thông Điệp Ánh Sáng Đức Tin (Lumen Fidei) và được nhắc lại trong Niềm Vui tin Mừng (Evangelii Gaudium) thì thật là thú vị: "Không phải là do việc đi cải đạo mà Giáo Hội phát triển, nhưng là bằng sức ‘thu hút '" (n.15). Như những người rao giảng Tin Mừng, chúng ta trải nghiệm niềm vui của Tin Mừng trong việc trở thành con cái Thiên Chúa, là linh mục của Chúa, và phục vụ cho các tín hữu đã được ủy thác cho chúng ta chăm sóc.
3. Đời sống thiêng liêng
Trước hết, tôi muốn nói về đời sống thiêng liêng của linh mục, bởi vì "Nếu chúng ta sống trong Thánh Linh, chúng ta cũng hãy theo Thánh Linh", theo giáo huấn của Thánh Phaolô gửi tín hữu Galát (5:25). Với những lời này, vị Tông Đồ nhắc nhở chúng ta rằng đời sống thiêng liêng của linh mục phải được linh hoạt và hướng dẫn của Thánh Linh của Thiên Chúa, Đấng dẫn chúng ta đến sự thánh, được hoàn thiện bằng đức ái. Linh mục chúng ta, so với các tín hữu, được gọi hiến thân hơn đến sự thánh thiện qua chính căn tính của chúng ta: được Xức dầu thánh hiến được sai đi loan báo Tin mừng cho người nghèo. Sự thánh hiến của linh mục bao gồm trên tất cả trong sự liên kết mật thiết và và sâu sắc với Chúa Giê-su, là Đầu và và là Mục Tử của Giáo Hội. Các linh mục được mời gọi sống triệt để Tin Mừng, theo gương đời sống khiết tịnh, nghèo, và vâng lời Chúa Kitô. Các linh mục, đầu tiên và quan trọng nhất, là người được kêu gọi đồng dạng đồng hình với Chúa Giêsu, Linh mục Tối Cao Đời Đời. Nói cách khác, chúng ta phải yêu thương như Chúa Giêsu yêu thương, suy nghĩ như Chúa Giêsu nghĩ, hành động như Chúa Giêsu hành động, và phục vụ như Chúa Giêsu phục vụ trong từng khoảnh khắc của cuộc sống. Chức linh mục không phải là một nghề hay một văn phòng hành chính, làm tròn bổn phận bằng cách làm việc giờ ký hợp đồng; mà là một "phong cách sống", không phải là một công việc. Các linh mục sống ra linh mục, nhưng linh mục không bao giờ sở hữu tất cả. Chúng ta phải là những linh mục của Thiên Chúa chứ không phải là "giáo sĩ": đơn giản chỉ là trải qua các công tác có tình cách tôn giáo.
Để sống trọn vẹn ra căn tính linh mục, đời sống thiêng liêng của linh mục phải được gắn liền với cầu nguyện, lắng nghe Lời Chúa. Hãy cầu nguyện và lắng nghe như Mẹ Maria. Đây là hành vi của mục tử đã đặt niềm tin vào sức mạnh của Thiên Chúa, để cho mình được biến đổi bởi Chúa Giêsu, vị Mục Tử Tốt Lành, để cho mình được sửa chữa bởi Chúa và để cho Chúa hành động trong cuộc sống riêng của mình.
4. Đời sống luân lý
Về đời sống luân lý, tôi muốn nói về đời sống độc thân linh mục. Sự lựa chọn này phải được xem xét trong bối cảnh "... liên kết giữa độc thân và Chức Thánh, mà đồng hình linh mục với Chúa Giêsu Kitô là đầu và người phối ngẫu của Giáo Hội. Giáo Hội, như người phối ngẫu của Chúa Giêsu Kitô, muốn được yêu thương bởi linh mục một cách toàn diện và độc quyền mà Đức Giêsu Kitô đứng đầu và người phối ngẫu của Giáo Hội" (Pastores Dabo Vobis, n. 29). Hiểu như vậy, vị linh mục chấp nhận đời sống độc thân "tiếp tục đổi mới với một quyết tâm tự do và yêu thương" (Ibid.), Nhận thức được sự yếu đuối của thân phận con người của chính mình. Do đó, chúng ta biết rằng "Để thực hiện được tất cả các yêu cầu về đạo đức, mục vụ và thiêng liêng của đời sống độc thân linh mục, thì điều hoàn toàn cần thiết là linh mục cầu nguyện khiêm tốn và tin tưởng" (Ibid.). Một cách để bảo vệ đời sống linh mục là việc thúc đẩy mối quan hệ huynh đệ với các anh em linh mục khác. Có các anh em linh mục khác đồng hành và hỗ trợ thì luôn luôn là một món quà ân sủng và trợ giúp vô giá giúp mang sức sống thêm cho chức linh mục và cho sứ vụ của chúng ta. Nếu giữa các linh mục mà không có mối quan hệ huynh đệ này thì rồi cuộc khủng hoảng sẽ xẩy ra sau. Một mối quan hệ tốt đẹp của lòng tự trọng và sự tự tin cũng cần phải được chính Đức Giám Mục bản quyền cổ võ, vì Ngài như người cha và người đứng đầu của Giáo Hội địa phương.
5. Đời sống Mục Vụ
Liên quan đến đời sống mục vụ, Đức Thánh Cha của chúng ta, Đức Giáo Hoàng Phanxicô, đã cảnh báo chúng ta về những nguy cơ mà các linh mục gặp phải "bị ám ảnh muốn bảo vệ thời gian tự do của mình". Ngài viết: "Đây là thường xuyên do sự kiện rằng mọi người cảm thấy một nhu cầu độc đoán để bảo vệ tự do cá nhân của họ, và do vậy coi nhiệm vụ loan báo Tin Mừng là một độc tố nguy hiểm hơn là một đáp ứng vui vẻ đối với tình yêu của Thiên Chúa kêu gọi chúng vào sứ vụ truyền giáo và làm cho chúng ta được hoàn thành và hiệu quả. Một số người không muốn dấn thân hoàn toàn cho sứ mệnh và do đó kết cục là tình trạng tê liệt và tuyệt vọng" (EG, n. 81). Để cống hiến toàn cuộc sống và tất cả những gì chúng ta có cho việc phục vụ Giáo Hội, chúng ta cần phải có đức ái mục vụ của Chúa Giêsu, Đấng đã ban sự sống của Ngài cho đoàn chiên. Chúng ta phải bắt chước Chúa Giêsu trao ban chính Mình làm Món Quà và trong sự phục vụ của Ngài. Chính là đức ái mục vụ mà chúng ta phải được thấm nhuần, nó làm phong phú thêm sứ vụ linh mục của chúng ta và đó sẽ quyết định "cách chúng ta suy nghĩ và hành động, cách chúng ta liên quan đến dân chúng" (Pastores Dabo Vobis, n. 23). Bác ái mục vụ đòi hỏi nơi chúng ta sự hoán cải đổi với mục vụ, thúc giục chúng ta "đi ra khỏi vùng thoải mái của riêng của chúng tôi để vượt tới tất cả các 'ngoại vi' cần ánh sáng của Tin Mừng" (EG, n. 20). Những người nhận đặc quyền của đức ái mục vụ là những người nghèo, những người bị thiệt thòi, những người nhỏ bé, người bệnh, những người tội lỗi, và người không tin.
Một cách đặc biệt ở các thành phố lớn, chúng ta cần phải tập trung sự chú ý của chúng ta đối với những người nhập cư và các "nô lệ" của thời hiện đại. Trong Sứ Điệp cho Ngày Hòa Bình Thế Giới năm 2015, Đức Thánh Cha đã nói về các hình thái khác nhau của chế độ nô lệ: người lao động giảm xuống thành nô lệ, người di cư, nô lệ tình dục nam và nữ, chỉ đan cử vài trường hợp... Hơn thế, trong thông điệp kỉ niệm 101 năm Ngày Người Di cư và Tị nạn năm 2015 (ngày 3 tháng Chín năm 2014), Đức Thánh Cha viết rằng "Chúa Giêsu là nhà truyền giáo tuyệt hảo và chính Người là Tin Mừng' (ES, 209). Sự lo âu và quan tâm của Người, đặc biệt là cho những người dễ bị tổn thương nhất và thiệt thòi, mời gọi tất cả chúng ta để chăm sóc cho các người yếu đuối nhất và để nhận ra sự đau khổ sắc của họ, đặc biệt là trong các nạn nhân của hình thức nghèo mới và chế độ nô lệ." Lòng bác ái mục vụ làm cho chúng ta luôn luôn có sẵn nhiều hơn nhận lấy bất cứ trách nhiệm nào phát sinh vì lợi ích của Giáo Hội và các linh hồn.
Anh em thân mến trong chức linh mục, tôi cảm ơn anh em vì lòng nhiệt tình và sự cam kết không mệt mỏi của anh em để loan báo Tin Mừng. Chúng ta hãy tiếp tục đi tới, được linh động bởi tình yêu chung của chúng ta đối với Chúa và đối với Giáo Hội Mẹ Thánh. Xin Đức Mẹ La Vang bảo vệ anh em và đi bên cạnh anh em. Ước chi chúng ta vẫn luôn luôn hiệp nhất trong lời cầu nguyện.
Lm Gioan Trần Công Nghị
(VietCatholic News)
